Phản xạ là một trong nhiều kiến thức vô cùng quan trọng nằm trong chương trình giảng dạy lớp 8. Tuy nhiên, sau một thời gian học qua không ôn lại thì rất nhiều người đã không còn nhớ khái niệm phản xạ là gì và đặc điểm của phản xạ. Hiểu được điều đó, dưới đây duavang.net sẽ cùng các bạn ôn lại kiến thức về phản xạ cũng như cung cấp một số ví dụ về phản xạ. Hy vọng sẽ giúp ích các bạn trong quá trình học tập và làm việc.

Phản xạ là gì

Để trả lời cho câu hỏi phản xạ nghĩa là gì thì thực chất, phản xạ là một phản ứng của cơ thể được tạo ra dưới sự điều khiển của hệ thần kinh. Phản xạ được xem là phản ứng giúp trả lời kích thích của môi trường bên ngoài. Mới nghe thôi chắc hẳn chúng ta đang nghĩ tới cảm ứng ở thực vật, tuy nhiên nó sẽ có chút khác nhau vì cảm ứng thực vật không hề có sự tham gia của hệ thần kinh. Cảm ứng thực vật đơn giản chỉ là một phản ứng lại sự kích thích của môi trường, ví dụ về cảm ứng thực vật là hiện tượng lá cây xấu hổ sẽ bị cụp lại khi có gì đó chạm vào.

Trong chuyển động sóng thì phản xạ là thuật ngữ chỉ hiện tượng sóng khi lan truyền tới bề mặt tiếp xúc của các môi trường bị đổi hướng lan truyền và quay trở lại môi trường nó đã tới. Ví dụ về phản xạ trong chuyển động sóng là các sóng ánh sáng, sóng âm thanh, sóng nước,…

Ngoài ra, phản xạ ánh sáng còn được xem là phản xạ định hướng hoặc phản xạ khuếch tán, định nghĩa này sẽ thay đổi căn cứ vào các bề mặt tiếp xúc. Tính chất của bề mặt sẽ một phần tác động thay đổi tới biên độ và trạng thái phân cực của sóng.

Phản xạ nghĩa là gì? Định nghĩa phản xạ chi tiết nhất (Ảnh: Internet)

>>> Xem thêm: Quán tính là gì

Các ví dụ về phản xạ

• Bạn đang đi, bỗng từ phía sau có người gọi tên bạn thì bạn sẽ quay đầu lại nghe vì đó là sự phản xạ bình thường. Khi chúng ta nghe thấy người gọi mình thì khi đó hệ thần kinh sẽ kích thích phản ứng chúng ta quay lại.
• Bạn sờ tay vào một nồi nước đang sôi, khi đó bạn cảm thấy nóng lập tức rút tay lại theo phản xạ.
• …

Những loại phản xạ phổ biến hiện nay

Hiện nay, có rất nhiều loại phản xạ khác nhau ở trong lĩnh vực khác nhau cùng tìm hiểu chi tiết trong phần dưới đây nhé.

Phản xạ trong sinh học

Phản xạ có điều kiện

Đây là loại phản xạ được hình thành trong điều kiện nhất định và được tích lũy trong đời sống. Đây là phản xạ dễ mất đi nếu không có quá trình rèn luyện. Đây là loại phản xạ được hình thành từ những lệnh phát sinh từ não tạo nên những dây liên lạc tạm thời trong vỏ não để cơ thể chúng ta thích nghi dễ dàng hơn với môi trường sống.

Phản xạ không điều kiện

Đây là loại phản xạ tự nhiên và không dễ dàng mất đi vì nó là bẩm sinh và mang tính chủ thể. Đây là phản xạ được hình thành từ các lệnh phát sinh từ tủy sống và não bộ. Cơ thể sẽ có những phản ứng để bảo vệ nó trước những tác động bên ngoài nguy hiểm.

Phản xạ trong sinh học là gì (Ảnh: Internet)

Phản xạ trong vật lý

Phản xạ định hướng

Trong quá trình vật lý, sóng phẳng sẽ lan truyền theo hướng PO để đi tới bề mặt phản xạ là (gương) thẳng đứng tại điểm O và bị phản xạ theo hướng OQ. Lúc này, dựng tia vuông góc với mặt phẳng gương tại O, có thể đo góc tới θi và góc phản xạ, θr.

Nếu như mặt phân cách là mặt phẳng, vật thể phát sóng sẽ có ảnh ảo qua bề mặt phản xạ đối xứng. Bề mặt phản xạ cong cũng cho các ảnh của vật thể giống như trong gương cầu lồi và gương cầu lõm.

Phản xạ khuếch tán

Đây là phản xạ sẽ xảy ra khi sóng đi tới bề mặt tiếp giáp giữa 2 môi trường không phẳng và khi đó sóng phản xạ sẽ đi theo nhiều hướng khác nhau. Phản xạ khuếch tán sẽ xảy ra khi chúng ta chiếu tia sáng vào tờ giấy trắng, khi đó bạn sẽ thấy trên tờ giấy trắng đó có những vệt sáng.

Phản xạ trong vật lý là gì (Ảnh: Internet)

Sự khác nhau giữa vòng phản xạ và cung phản xạ là gì

Vòng phản xạ và cung phản xạ là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau, tuy nhiên có rất nhiều người nhầm lẫn hai khái niệm này. Dưới đây là một số đặc điểm của hai khái niệm giúp bạn dễ dàng phân biết hơn.

Giống nhau

• Đều được hình thành dựa trên cơ sở phát sinh, lan truyền của các xung thần kinh
• Đều có sự tham gia của hệ thần kinh
• Đền giúp cơ thể phản ứng kịp thời với kích thích của môi trường xung quanh để thích nghi với môi trường dễ dàng hơn.

Khác nhau

>>> Có thể bạn quan tâm: Thế năng là gì? Làm thế nào để tính thế năng trong vật lý chính xác

Tạm kết

Hy vọng rằng thông qua bài viết trên, các bạn đã phần nào hiểu được khái niệm phản xạ là gì thông qua khái niệm và những ví dụ về phản xạ. Có thể thấy, hiện nay có nhiều loại phản xạ khác nhau mà nếu chúng ta không tìm hiểu thị không thể nào biết được. Nếu muốn chúng mình chia sẻ thêm kiến thức nào, đừng ngần ngại để lại bình luận phía dưới, chúng mình sẽ chia sẻ trong thời gian sớm nhất.

Ashley Nguyen – duavang.net