Những năm gần đây, những căn bệnh lo âu ngày càng phổ biến không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới. Nhiều người vẫn rất thờ ơ với hội chứng OCD hay còn được gọi bằng tên dân gian là bệnh sạch sẽ ngay cả khi bản thân có những biểu hiện khác thường gây ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc. Vậy OCD là gì? Làm thế nào để nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh OCD để có thể chữa trị kịp thời?

Hội chứng OCD là gì?

Nếu là người quan tâm đến các diễn đàn sức khỏe chắc hẳn bạn thường được nghe đến những căn bệnh tâm lý ví dụ như OCD, vậy OCD là gì? OCD là viết tắt của từ Obsessive – Compulsive Disorder hay còn gọi là rối loạn ám ảnh cưỡng bức. Đây là tên của một bệnh lý thần kinh liên quan đến hành vi và tâm lý của người bệnh, một chứng bệnh tâm lý khá phổ biến trong đời sống.

Rối loạn ám ảnh cưỡng chế là căn bệnh tâm lý có thể dễ dàng nhận biết khi có sự xuất hiện của các ý nghĩ gây lo sợ. Những ý nghĩ này không có lý do cụ thể nhưng lại khiến người bệnh phải thực hiện một hành vi nào đó lặp đi lặp lại để giảm bớt lo âu. OCD là một rối loạn tâm lý mang tính chất mạn tính, vì tồn tại trong một thời gian dài nên nó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của người mắc phải.

Hội chứng OCD là hội chứng gì? OCD là căn bệnh tâm lý (Ảnh: Internet)

Theo một thống kê, người mắc OCD thường xoay quanh các vấn đề rất gần gũi trong đời sống thường ngày. Điển hình nhất là luôn lo sợ bị nhiễm khuẩn, sắp xếp dọn dẹp đồ đạc chỉn chu quá mức,… Người mắc OCD thường có những ý nghĩ và hành vi lặp lại liên tục một cách vô nghĩa nhưng không thể kiểm soát được.

Người mắc OCD thường có đặc trưng nhất là sợ nhiễm vi khuẩn, họ thường rửa tay rất nhiều lần ngay cả khi tay không hề bẩn. Nếu không rửa tay, họ sẽ có suy nghĩ tay bẩn làm bản thân cảm thấy khó chịu và bắt buộc phải đi rửa tay ngay.

Triệu chứng của bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế là gì

Ngoài thắc mắc OCD là gì thì triệu chứng của căn bệnh này cũng được rất nhiều người muốn tìm hiểu. Thực tế, các dấu hiệu của hội chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế không cụ thể, nhưng đều có đặc trưng chung là xuất hiện các hành vi và ý nghĩa vô nghĩa.

Những ý nghĩ ám ảnh lặp đi lặp lại cho người bệnh khiến họ buộc phải thực hiện những hành vi vô lý với tần suất cao. Nếu không làm những hành vi này sẽ khiếp họ cảm thấy ám ảnh, lo lắng đến mức cưỡng bức họ phải thực hiện.

Theo các chuyên gia tâm lý, bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế có đặc trưng sau:

Ý nghĩ ám ảnh

Những ý nghĩ, suy nghĩ, hình ảnh xuất hiện với một tần suất lớn và liên tục trong thời gian dài sẽ khiến con người cảm thấy rất mệt mỏi. Bên cạnh đó, những ý nghĩ này có thể gây ra triệu chứng sợ hãi mang tính hoang tưởng khiếp người bệnh cảm thấy lo âu quá mức.

Một số triệu chứng thường ám ảnh phổ biến ở người mắc hội chứng OCD:

• Sợ bị bẩn
• Sợ làm tổn thương người khác
• Sợ làm sai, mắc lỗi
• Sợ không được công nhận
• Hay quan trọng sự chính xác và cân bằng quá mức
• Hay nghi ngờ mức độ cao

Người bệnh OCD thường có suy nghĩ ám ảnh về sự cân bằng và chính xác cao (Ảnh: Internet)

Hành vi cưỡng chế

Những ý nghĩ lo lắng xuất hiện tiên lục chính là nguyên nhân khiến người bệnh buộc phải thực hiện những hành vi cưỡng chế để giải tỏa tâm lý. Người bệnh thường lặp đi lặp lại các hành động này nhiều lần để ngăn chặn điều tồi tệ không xảy ra hoặc giảm bớt sự lo lắng.

Như đã tìm hiểu OCD là gì ở trên, người mắc OCD có đặc trưng sợ bẩn, những người này thường rửa tay liên tục là luôn kiểm tra tay đã thực sự sạch chưa để có thể giảm thiểu được sự lo sợ của bản thân. Có nhiều người thường rửa tay quá mức dẫn đến da tay bị mỏng, đỏ ửng lên họ mới yên tâm cho rằng tay đã hết vi khuẩn và sạch sẽ.

Bệnh nhân mắc OCD có một số hành vi cưỡng chế như: thực hiện một hành động liên tục với tần suất cao, rửa hay làm sạch đồ dùng hoặc một bộ phận trên cơ thể, lúc nào cũng muốn kiểm tra mọi thứ liên tục, luôn có yêu cầu về sự chắc chắn, đúng vị trí theo nguyên tắc nhất định, ám ảnh với những con số, rất ghét việc soi gương.

Bệnh nhân OCD có hành vi cưỡng chế điển hình là việc rửa tay quá kỹ (Ảnh: Internet) 

Nguyên nhân gây ra bệnh OCD là gì

Nguyên nhân dẫn đến bệnh OCD là gì chắc hẳn rất nhiều người sẽ tò mò. Trên thực tế, bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế có nhiều nguyên nhân gây nên. Bệnh nhân cũng có thể có cùng một lúc nhiều lý do gây nên bệnh chứ không nhất thiết chỉ vì một nguyên nhân nào đó. Các chuyên gia tâm thần học cho rằng, bệnh OCD được gây ra bởi các nguyên nhân sau:

• Yếu tố sinh học: Sự thay đổi của cơ thể hoặc não khiến người bệnh có những ý nghĩ ám ảnh và thực hiện các hành động vô lý một cách cưỡng chế.
• Yếu tố môi trường: Những nghiên cứu của các bác sỹ chỉ ra rằng, bệnh OCD có thể xuất phát từ những hành vi thực hiện trong một thời gian dài hình thành nên các thói quen. Ví dụ như thói quen kiểm tra tắt bếp một cách thường xuyên.
• Yếu tố khác: Sự thiếu hụt Serotonin cung cấp cho não bộ cũng sẽ khiến bệnh nhân xuất hiện những ý nghĩ hoang tưởng. Ngoài ra, trẻ em bị nhiễm liên cầu khuẩn tán huyết beta, liên cầu nhóm A cũng có khả năng mắc bệnh OCD cao hơn so với những trẻ bình thường khác.

Phụ nữ sau sinh là những người thường có khả năng mắc bệnh OCD cao hơn người bình thường (Ảnh: Internet)

Ngoài những nguyên nhân trên, các bác sỹ còn cho biết nguy cơ xảy ra bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế. Những yếu tố này có thể làm tăng khả năng mặc bệnh hay cũng được coi là nguyên nhân khởi phát bệnh tuy nhiên vẫn chưa có chứng minh. Cụ thể:

• Tiền sử gia đình: Trong gia đình có người thân ông, bà, cha, mẹ mà một trong số đó có rối loạn về mặt tâm lý thì sẽ có khả năng mắc bệnh OCD cao.
• Các sự kiện trong cuộc sống có tính chất căng thẳng quá cao: Với những người nhạy cảm thường có phản ứng mạnh mẽ khi gặp chuyện căng thẳng thì nguy có mắc OCD càng cao. Chính những phản ứng này sẽ có thể phát sinh những ý nghĩ xâm chiếm đời sống tinh thần khiến cho họ cảm thấy bức bối, mệt mỏi. Đồng thời, cơ thể họ sẽ có những hành vi có tính chất ép buộc phải thực hiện.
• Các bác sỹ cũng cho biết, dù chưa có cơ sở kết luận nhưng phụ nữ mang thai, phụ nữ vừa trải qua giai đoạn sinh nở thường có khả năng mắc bệnh OCD cao hơn người bình thường.

Bệnh OCD có chữa được không?

Bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế thường gặp ở độ tuổi 15-25 tuổi, trong đó nam giới phát bệnh sớm hơn nữ giới nhưng nữ giới lại có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn. Căn bện này gây ra nhiều rắc rối cho người mắc phải và những người xung quanh, nó còn ảnh hưởng đến ngoại hình, công việc, gây hại cho những người xung quanh bởi những suy nghĩ tiêu cực, làm tăng xung đột trong xã hội,…

Chúng ta đã tìm hiểu OCD là gì và các nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này nhưng các dấu hiệu đó chỉ mang tính tương đối. Để biết được chính xác bản thân có đang có nguy cơ mắc căn bệnh này không và trả lời cho câu hỏi bệnh OCD có chữa được không thì bạn nên đến bệnh viện để được các bác sĩ kiểm tra và thăm khám.

Các bác sĩ sẽ dựa vào những biểu hiện lâm sàng để đánh giá bệnh. Vì vậy, người bệnh nên trung thực nói tất cả những vấn đề đang gặp phải cho bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và thuận lợi nhất.

Các bác sĩ tâm lý hoặc bác sĩ chuyên khoa thần kinh sẽ là người chẩn đoán chứng bệnh OCD. Quá trình chẩn đoán bệnh có thể dài hoặc ngắn thùy thuộc vào sự tin tưởng của người bệnh với bác sĩ. Với những bệnh nhân còn trẻ hoặc nhỏ tuổi sẽ cần nhiều thời gian để giãi bày những vấn đề hơn. Để chẩn đoán bệnh được chính xác đòi hỏi bác sĩ và người nhà bệnh nhân thực sự kiên nhẫn.

Bài test rối loạn ám ảnh cưỡng chế kiểm tra nguy cơ rối loạn ám ảnh (Ảnh: Internet)

Kết

Chứng bệnh ám ảnh rối loạn cưỡng chế có nhiều tác động đến đời sống hàng ngày hơn bạn tưởng. Hy vọng, những chia sẻ của duavang.net về căn bệnh OCD là gì, những biểu hiện cũng như nguyên nhân của bệnh đã giúp bạn rõ hơn về căn bệnh này. Nếu phát hiện bản thân có những dấu hiệu của sự ám ảnh rối loạn cưỡng chế, hãy đến gặp bác sĩ hoặc các chuyên viên tâm lý để được điều trị sớm và hiệu quả. Bênh cạnh đó, bạn nên thường xuyên quan tâm, chăm sóc sức khỏe thể chất cũng tinh thần tốt nhé.

Bài viết trên đây chỉ mang tính chất tham khảo!

Jasmine Vu – duavang.net